بررسی نسخه ۵.۴ زبیکس؛ این نسخه چه ویژگیها و قابلیتهایی را به نرم افزار اضافه کرده است؟
هر مجموعه و شرکتی در هر سطح و اندازه نیاز به یک سیستم مانیتورینگ شبکه برای نگهداری و مدیریت دادههای خود دارد. این موضوع تنها به شرکتهای فعال در حوزه فناوری اطلاعات محدود نمیشود؛ بلکه صاحبان کارخانجات و انواع کسب وکارهای مختلف هم میتوانند از سیستمهای مانیتورینگ بهره زیادی ببرند. زبیکس از جمله نرمافزارهایی است که به صورت متن باز کار مانیتورینگ شبکه را برای شما انجام میدهد. این نرمافزار در نسخههای متعددی عرضه شده است که هر یک بهبودهای چشمگیری را در این سیستم ارائه دادهاند. در این مطلب در مورد آخرین نسخه این نرمافزار یعنی نسخه ۵.۴ زبیکس و امکانات آن صحبت خواهیم کرد.
چه امکاناتی به نسخه ۵.۴ زبیکس اضافه شده است؟
سرویسهای مانیتورینگ زبیکس با به کارگیری چندین پارامتر مختلف، اطلاعات مربوط به شبکه و پایگاههای داده شما را جمعآوری و پایش میکنند. مسیر رشد زبیکس از ابتدای قرن معاصر آغاز شده و این شرکت از آن زمان تاکنون بالغ بر ۱۳ نسخه بروزرسانی شده از نرمافزار پایش و مانیتورینگ خود را به بازار عرضه کرده است. زبیکس در هر نسخه ویژگیها و قابلیتهای تازهای را در سرویس خود گنجانده که موجب سهولت استفاده و رابط کاربری بهتر این نرمافزار شده است.
رونمایی از نسخه ۵.۴ در تاریخ ۱۴ می ۲۰۲۱ صورت گرفته و زبیکس در این آپدیت جدید قابلیتها و امکانات زیادی را به نرم افزار مانیتورینگ شبکه خود افزوده است. زبیکس ۵.۴ بسیاری از قابلیتهایی را که کاربران مدتها منتظر آن بودهاند در خود جای داده است. از جمله این قابلیتها میتوان به امکان تهیه گزارشهای پی دی اف از شبکه، برخورداری از سیستم پیشرفته عیبیابی و جمعآوری داده و بسیاری امکانات دیگر اشاره کرد.
در ادامه به طور خلاصه برخی از مهمترین ویژگیهای این نسخه از نرمافزار مانیتورینگ زبیکس را مورد بررسی قرار میدهیم.
استفاده از دستور نحو یا Syntax جدید
در این نسخه از یک دستور نحو یا سینتکس جدید و یکپارچه استفاده شده است. به کمک این سینتکس، نسخه ۵.۴ زبیکس توانسته بر محدودیتهای نسخههای پیشین زبیکس غلبه کند و تجربه منحصر به فردی از سرویسهای مدیریت شبکه و نرمافزار پایش را برای کاربران خود به ارمغان بیاورد. این Syntax اکنون در آیتمهای مربوط به Calculated قابل پشتیبانی بوده و مزایای بیشماری را برای سرویسهای شما به همراه خواهد داشت. از جمله این مزایا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکپارچه بودن این سینتکس موجب شده است که بتوان از آن در عبارات فعالسازی و آیتمهای محاسبه شده (از جمله Aggregation calculations) استفاده کرد.
- آیتمهای تجمیع در نسخه کنونی به صورت آیتمهای مجزا وجود ندارند.
- طرز استفاده از این دستور نحو جدید بسیار آسان بوده و همین موضوع آن را به انتخابی پرطرفدار در میان کاربران مبدل ساخته است.
- امکان جداسازی آیتمهای مربوط به تجمیع با استفاده از فیلترهای پیچیده وجود دارد.
- سیستم سینتکس جدید از عبارتهایی مجزا به عنوان پارامتر استفاده میکند.
تغییرات صورت گرفته در توابع
زبیکس در این نسخه تغییرات بسیاری را بر روی سیستم توابع خود اعمال کرده است. به موجب این تغییرات، این توابع اکنون میتوانند هم در تریگرها و هم آیتمهای محاسبه شده به کار روند. توابع زیادی به این نسخه جدید اضافه شدهاند و عملکردهای آنها از طریق front end به صورت گروهی مدیریت میشود.
ارائه مرتب گزارش سیستم به صورت فایل پی دی اف
یکی از ویژگیهای بسیار محبوب این نسخه از نرمافزار زبیکس، قابلیت ارائه گزارش به صورت فایل پی دی اف است. نرمافزار زبیکس ۵.۴ به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه (بسته به نیاز و ترجیحات کاربر) گزارش عملکرد خود را در قالب یک فایل پی دی اف منتشر نموده و آن را به آدرس ایمیل شما ارسال میکند. در حال حاضر اطلاعات هر داشبورد زبیکس در این نسخه آزمایشی میتواند در یک فایل گزارش پی دی اف خلاصه گردیده و در اختیار کاربران قرار گیرد.
نسخه ۵.۴ زبیکس از این طریق دسترسی کاربران به محتوای مدیریت شده زبیکس را به شکلی نوین فراهم آورده است. به کمک این قابلیت میتوانید کنترل بیشتری بر روی نرمافزار پایش و مدیریت شبکه خود به دست آورید و در مانیتورینگ شبکه نقشی فعالتر را ایفا کنید.
شما میتوانید گزارشهای زمان بندی شده هر یک از داشبوردهای خود را از طریق کلیک بر روی منوی جدید این نرمافزار و پیدا کردن بخش گزارشها ! گزارشهای زمان بندی شده (Reports”scheduled reports) مشاهده کنید. همچنین میتوانید فاصله ارسال ایمیل از سوی زبیکس را نیز مطابق میل خود در این قسمت تغییر دهید.
قابلیت عیبیابی بالاتر در نسخه ۵.۴ زبیکس
مانیتورینگ و عیبیابی شبکه به دلیل گستردگی و پیچیدگی قابل توجه، نیازمند صرف زمان قابل توجهی برای کشف ایرادات شبکه خواهد بود. این موضوع خود به چالشی جدی در زمینه مانیتورینگ و پایش شبکه مبدل شده است. آخرین بروزرسانی زبیکس برگ برندهای را در زمینه مدیریت و عیب یابی شبکه در اختیار کاربران خود قرار میدهد. سینتکس جدید به کار رفته در این محصول امکان عیبیابی هرچه قدرتمندتر سیستم را از طریق مجموعهای از توابع آماری و محاسبات ریاضی پیچیده فراهم میآورد.
تجمیع دادهها به صورت پیشرفتهتر از قبل
قابلیت تجمیع دادهها در این نسخه زبیکس در مقایسه با نسخههای پیشین به نحوی بارز ارتقا یافته و شما اکنون میتوانید شاخصهای اندازهگیری را بر مبنای گروههای هاست، وایلد کارتها و نیز برچسبهای شاخص انتخاب کنید. این قابلیت موجب سهولت جمعآوری دادهها به منظور برنامهریزی ظرفیت، پایش در سطح مشاغل و عیبیابی پیشرفته میگردد.
زبیکس ۵.۴ از سینتکس یکپارچه خود در تمام بخشهای سیستم استفاده میکند؛ به عبارتی از این دستور نحو میتوان هم در تریگرها و هم شاخصهای محاسبه شده بهره برد. هم چنین به منظور سهولت بیشتر، کارکرد شاخصهای تجمیع شده با شاخصهای محاسبه شده ادغام شده است.
طراحی ظاهری قویتر نسخه ۵.۴ زبیکس در مقایسه با نسخههای پیشین
در نسخه جدید زبیکس میتوانید چندین صفحه مختلف را به طور همزمان در صفحه داشبورد خود مشاهده کنید. در صورتی که تعداد این صفحات بیشتر از دو صفحه باشد، میتوانید آنها را به صورت اسلایدشو نیز نمایش دهید. علاوه بر آن شما میتوانید مدت زمان نمایش هر یک از این صفحات را در اسلایدشو تغییر دهید یا یک بازه زمانی مشخص را برای مکث بر روی هر یک از این صفحات اعمال کنید. در واقع کاربرد پیشین اسلایدشو در نسخههای قبلی زبیکس، در این نسخه با سازماندهی به شکل داشبورد جایگزین شده است.
برخورداری از قابلیت منوی سه لایه
در نسخه ۵.۴ این نرمافزار به برخی از آیتمهای منوی اصلی زبیکس، زیرمجموعههای دیگری اضافه شده که با کلیک بر روی آنها میتوانید این زیرمجموعهها را مشاهده و گزینه مناسب خود را از میان آنها انتخاب کنید. منوهایی که زیرمجموعه دارند در کنارشان یک علامت فلش کوچک قرار گرفته است. نسخه ۵.۴ زبیکس این منوی سه لایه را به جای سیستم قدیمی منوی سیستم زبیکس معرفی کرده است.
در نسخههای قبلی باید ابتدا صفحه مربوط به دسته بندی مورد نظر خود را باز کرده و در بالای صفحه به لیست زیرمجموعههای آن بخش دسترسی پیدا میکردید. اکنون علاوه بر برخورداری از این طراحی میتوانید از سیستم منوی سه لایه زبیکس ۵.۴ نیز استفاده کنید. این منوی سه لایه دسترسی شما به بخشهای مختلف پلتفرم را با سهولت بیشتری فراهم میآورد. ظاهر مورد پسند و رابط کاربری آسان این نرمافزار در نسخه ۵.۴ از جمله نقاط قوت غیر قابل انکار این نسخه زبیکس در مقایسه با نسخههای پیشین به شمار میآید.
پشتیبانی از توکنهای API به منظور یکپارچهسازی ایمن
از جمله دیگر قابلیتهایی که به این نسخه از نرمافزار مانیتورینگ شبکه اضافه شده است، قابلیت پشتیبانی از توکنهای API (رابط برنامه نویسی کاربردی) است. اکنون میتوان با استفاده از این توکنها و یا نام کاربری و رمزواژه مخصوص، به رابط برنامهنویسی کاربردی زبیکس دسترسی پیدا کرد. امکان قبول یا رد تنظیمات توکنهای API نیز از جمله مواردی است که در این نسخه به دسترسیهای کاربران اضافه شده است.
بنابراین ادمینهای اصلی که گستره دسترسی بالایی دارند میتوانند توکنهای API را در قسمت Administration ” General frontend ایجاد و مدیریت کنند. کاربران دیگر نیز میتوانند در قسمت تنظیمات کاربران (user settings) یا با استفاده از رابط برنامهنویسی کاربردی، توکنهایی که به آنها اختصاص یافته را مشاهده و این توکنها را مدیریت کنند.
پشتیبانی از توکنهای API امکان یکپارچهسازی ایمن و آسان زبیکس را با سیستمهای طرف سوم فراهم میآورد. کاربران در این سیستم مدیریتی جدید قادر خواهند بود بر ساخت توکنهای API نظارت داشته و افرادی که مجاز به انجام این کار خواهند بود را پیشاپیش تعیین نمایند.
«اپلیکیشنها» در نسخه ۵.۴ زبیکس جای خود را به برچسبها دادهاند
در نسخههای پیشین زبیکس، «اپلیکیشنها» عمدتاً به منظور گروهبندی آیتمها به کار گرفته میشدند. در این نسخه جدید اپلیکیشنها جای خود را به برچسبهای آیتمها دادهاند. از این نسخه به بعد از این برچسبها به منظور گروهبندی آیتمهای مرتبط و آیتمهای مختص سناریوهای شبکه استفاده میشود. اکنون در آخرین آپدیت، برچسبها در نرم افزار زبیکس جایگاه و نقشی کلیدی پیدا کردهاند و در تمامی بخشهای سیستم به از آنها استفاده شده است. این ویژگی در مقایسه با نسخههای دیگر این نرمافزار امری منحصر به فرد تلقی میشود.
در بسیاری از فیلترهای frontend در نسخه جدید میتوان Entities (موجودیت)ها را بر حسب نام برچسب فیلتر کرد. همچنین میتوانید فیلتر معکوس را در جستجوی انتیتیهای به خصوص به کار ببندید و نتایجی را که فاقد ارزش یا نام مورد نظرتان هستند بیابید.
امکان مدیریت آسان template ها در نسخه ۵.۴ زبیکس
در نسخه کنونی زبیکس امکان تغییر نام، تغییر تابع فعالسازی یا بروزرسانی اجزای دیگر قالبها یا template ها از طریق ورودی گرفتن نسخههای بروزرسانی شده در سیستم وجود دارد.
هر template و عناصر تشکیلدهنده آن از جمله آیتمها، تریگرها، قواعد اکتشاف، داشبوردها و … از یک شماره شناسایی منحصر به فرد برخوردارند که امکان انجام بروزرسانیهای تمپلیتها را به نحوی ایمن میسر میسازد. هنگامی که یک template جدید وارد سیستم میشود، زبیکس به طور روشن تفاوت آن را با template قبلی نشان میدهد.
علاوه بر آن زبیکس ۵.۴ تمپلیتها را در مخزن گیت (Gate repository) ذخیره نموده و در هنگام نیاز مثلاً در هنگام بروزرسانی سیستم، با استفاده از رابط برنامهنویسی کاربردی زبیکس، دسترسی به آنها را برای کاربران فراهم میآورد. علاوه بر تمپلیتهای موجود در نسخههای قبلی، زبیکس ۵.۴ یک سری template دیگر را هم برای پایش طیفی از نرمافزارها و سرویسهای دیگر ارائه داده است.
آیتمها، تریگرها، گرافها، قواعد اکتشاف و سناریوهای شبکهای که به template سیستم تعلق دارند، در این نسخه بخصوص از عناصر مشابه در هاست تفکیک پیدا کردهاند. تفاوت ناشی از این موضوع را میتوانید در پیکربندی سیستم مانیتورینگ به طور واضح مشاهده کنید.
توسعه و مقیاسپذیری بالاتر زبیکس ۵.۴ در مقایسه با نسخههای قبلی
سرور و پروکسیهای زبیکس ۵.۴ دیگر برای انجام فرآیندهای نظرسنجی نیازی به اتصال به پایگاه داده ندارند. این ویژگی موجب میشود که در استفاده از حافظه و سی پی یوی پایگاه داده صرفهجویی به عمل آمده و مانیتورینگ با این نرمافزار با سرعت و سهولت بیشتری صورت گیرد. در حال حاضر سرورهای زبیکس عمل توزیع یکنواخت پردازش حجم بالایی از دادهها را به نحو احسن سازماندهی میکنند.
محل قرار گرفتن اسکریپتها
در نسخه ۵.۴ زبیکس، تمامی اسکریپتهای مربوط به عملیاتها به قسمت اسکریپتهای کلی (گلوبال) منتقل شدهاند. اکنون اسکریپتهای گلوبال از وب هوکهای مبتنی بر جاوا اسکریپت پشتیبانی میکنند که امکان یکپارچهسازی آسان این سرویس با سیستمهای طرف سوم را فراهم میآورد. در نسخه جدید نرمافزار زبیکس، این اسکریپتهای گلوبال از منطق سفارشی نوشته شده در جاوا اسکریپت با قابلیت فراخوانی خدمات HTTP خارجی پشتیبانی میکنند.
دسترسی به هاست در سطح رابط کاربری
در نسخه ۵.۴ سرویس پیشرفته مانیتورینگ زبیکس، تمامی دادههای مرتبط با دسترسیپذیری هاست به سطح رابط کاربری منتقل شده است. به این ترتیب با این فرض که هاست به طور همزمان از چند رابط کاربری مشابه و از یک نوع استفاده کند، در صورتی که یکی از آنها از کار بیافتد، دسترسی به بقیه رابطهای کاربری قطع نخواهد شد و سیستم میتواند بدون هیچ گونه مشکلی به کار خود ادامه دهد.
این ویژگی برای کاربران این سرویسها از اهمیت بسزایی برخوردار است. هرگونه وقفه و یا بروز ایراد در مسیر مانیتورینگ زبیکس میتواند بازده سیستم را به طور قابل توجهی کاهش دهد. با این حال نسخه ۵.۴ زبیکس از وقوع چنین حوادث غیرمترقبهای پیشگیری میکند.
حافظه نهان توابع ترند در نسخه ۵.۴ زبیکس
در نسخههای قبلی زبیکس، توابع فعال سازی مبتنی بر ترند (از قبیل trendavg، trendcount و غیره) همواره از کوئریهای پایگاه داده برای دستیابی به اطلاعات مورد نیاز سیستم استفاده میکردند. این در حالی است که نسخه ۵.۴ زبیکس در این زمینه نوآوری منحصر به فردی را از خود نشان داده است. در نسخه جدید این نرمافزار، نتیجه محاسبات توابع ترند در حافظه نهان سیستم ذخیره میشود.
سرور زبیکس در هنگام پردازش توابع ترند، حافظه نهان آنها را بررسی میکند و در صورت وجود مشکل و خرابی، دادهها را از پایگاه داده استخراج نموده و نتیجه را در حافظه نهان ذخیره میکند. یکی از قابلیتهای ویژه این سیستم حافظه نهان برای توابع ترند این است که حجم بار پایگاه داده را کاهش میدهد و به این ترتیب موجب افزایش سرعت میگردد.
نقشه ارزش منطقهای
در نسخه جدید نرمافزار مدیریت و پایش زبیکس، به جای Global value maps از Regional maps استفاده میشود. در واقع نقشهبرداری از ارزش، اکنون در زبیکس در سطح تمپلیت/هاست انجام میگیرد. این موضوع باعث میشود که بتوان بدون وابستگی خارجی، تمپلیتهایی خودگردان را برای سیستم طراحی کرد. نکته جالب توجه در مورد تمپلیتهایی که به این طریق طراحی میشوند این است که به اشتراکگذاری آنها بسیار آسان است. در واقع نقشههای ارزش با انتقال به این تمپلیتها و هاستها، در ساخت تمپلیتهای مستقلتر و بهتر نقش دارند.
علاوه بر این موارد برخی مزیتهای دیگر نیز به این سیستم نقشهبرداری اضافه شده است که عبارتند از:
- امکان بروزرسانی کامل نقشهبرداری ارزش
- در منوی تنظیمات پیکربندی سیستم قسمت نقشهبرداری ارزش (Value mapping) به نمایش ارزش (Show value) تغییر نام داده است.
- بسته به نقشه ارزش به کار رفته، لیست آیتمها قابل جستوجو خواهد بود
- پیشتر، تنها از تطابق یک به یک در نقشهبرداری ارزش استفاده میشد. در نسخه جدید زبیکس میتوان تطابقها را در گستره یک طیف انجام داد. به علاوه امکان تعیین یک ارزش پیش فرض در موارد تطبیق نیافته نیز وجود خواهد داشت.
سیستمهای مورد پشتیبانی در نسخه ۵.۴ زبیکس
به منظور شکلگیری تجربهای بهتر از کار با نرمافزار زبیکس و تضمین عملکرد بالای آن برای کاربران، این سیستم اکنون پشتیبانی خود را از برخی پایگاههای داده قدیمیتر برداشته است. به علاوه در مورد تمامی این پایگاههای داده یک رقم حداکثر پشتیبانی برای نسخههای دیتابیس تعیین شده است. به این معنا که سیستم از یک تعدادی بیشتر قادر به پشتیبانی از این پایگاههای داده نخواهد بود.
بنابراین اگرچه باز هم ممکن است زبیکس بر روی نسخههای جدیدتر پایگاه داده قابل اجرا باشد، اما محدودیت تعداد دیتابیس نشان میدهد که آخرین نسخه زبیکس بر روی سیستم مورد آزمایش قرار گرفته و عملکردی پایدار را ارائه داده است.
نسخههای دیتابیس مورد پشتیبانی نسخه ۵.۴ زبیکس عبارتند از:
- MySQL/Persona 5.7.28-8.0.X
- MariaDB 10.0.37-10.5.X
- PostgreSQL 10.9-13.X
- Oracle 12.1.0.2 – 19c
- Timescale DB 1.5-2.1
- SQLite 3.3.5-3.34.X
همچنین در نسخه جدید ارتباطات مستقیم با پایگاه داده از نظرسنجیها حذف شده است.
پشتیبانی از تنظیمات Oracle
هنگام ایجاد یک پایگاه داده Oracle، دیگر نیازی به کپی کردن تصاویر در هاست Oracle نخواهید داشت. در نسخه جدید زبیکس پشتیبانی از روش اتصال Net Service Name نیز به سیستم اضافه شده است. به این ترتیب زبیکس از دو شناسه اتصال (یا به عبارت دیگر روش اتصال) پشتیبانی میکند: Easy Connect و Net Service Name.
مزیتهای دیگر نسخه ۵.۴ زبیکس
مزایای زبیکس ۵.۴ تنها به این موارد خلاصه نمیشود. آنچه تاکنون گفتیم تنها بخشی از خدمات بیشمار سیستمهای پایش اطلاعات زبیکس به شمار میآیند. در ادامه به صورت موردی به برخی دیگر از قابلیتهای آخرین نسخه بروزرسانی شده از نرمافزار زبیکس اشاره میکنیم. لازم به ذکر است که این لیست نیز تمامی امکانات این سرویس را در بر نخواهد گرفت:
- پشتیبانی از پایش VMWare Cluster
- پشتیبانی از تجزیه دادههای XML برای وب هوکها و پیش پردازشهای مبتنی بر جاوا اسکریپت
- برخورداری از پنجرههای مودال برای ورودی گرفتن یا بروزرسانی انبوه عملیاتها
- تعیین در دسترس بودن شاخصها برمبنای دسترسی رابطهای هاست
- پشتیبانی از امکان فیلتر کردن اطلاعات با استفاده از LLD (Low Level Discovery)
- پشتیبانی از (ITEM.VALUETYPE) برای اطلاعرسانیهای سیستم
- پشتیبانی از سیستم احراز هویت NTLM برای وب هوکهای جاوا اسکریپت
- پشتیبانی از تمامی پروتکلهای رمزگذاری SNMPv3
- پیکربندی دقیقتر خروجی بیدرنگ
- پشتیبانی از شاخصهای متعدد JMX با کلیدهای مشترک بر روی هاست
- افزایش حجم حافظه قابل دسترس برای وب هوکها و پیش پردازشهای جاوا اسکریپت
- تغییر نام CurlHttpRequest به HttpRequest در وب هوکها
- تغییر عنوان (Nick name) به نام کاربری در بخش تنظیمات کاربران
- ارسال پیام خطای یکپارچه در صورت عدم ورود موفق به سیستم
- غیر فعال شدن سیستم تکمیل خودکار برای رمزهای عبور در رابط کاربری نسخه ۵.۴ زبیکس
- قابل دسترس بودن اطلاعات مربوط به اهمیت رویداد در فایلهای خروجی بیدرنگ زبیکس
سخن آخر
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی و صنعت فناوری اطلاعات در دنیا امروز، سیستمهای مانیتورینگ شبکه جایگاهی بسیار پراهمیت را در مدیریت مجموعهها و شرکتها به خود اختصاص دادهاند. فرقی نمیکند که کسبوکارتان چه قدر بزرگ است و یا اینکه تا چه اندازه در حیطه IT فعالیت دارد. همواره میتوانید مطمئن باشید که روزی نیاز به این سیستمهای مدیریتی و پایش شبکه خواهید داشت. زبیکس با سابقهای طولانی و موفق در زمینه ارائه خدمات مانیتورینگ و پایش سیستمها و برنامهها، انتخابی ایمن و مطمئن برای این منظور به شمار میآید.
مواردی که در خصوص قابلیتها و امکانات نسخه ۵.۴ زبیکس برشمردیم، تنها گوشهای از خدمات این نسخه جدید از نرمافزار متن آزاد مانیتورینگ زبیکس است. زبیکس در عرضه بروزرسانیهای مؤثر و کاربردی زبانزد کاربران بوده و همواره کوشیده است در کنار طراحی رابط کاربری آسان و با ظاهر زیبا، خدمات سختافزاری بی مثالی را نیز در اختیار کاربران خود قرار دهد.
باید دید که زبیکس در نسخههای بعدی خود چه ویژگیها و قابلیتهایی از این سرویسها را مجدداً مورد بازبینی و تغییر قرار خواهد داد. اما تا آن زمان با کمک زبیکس ۵.۴ میتوانید تجربهای منحصر به فرد از کار با سیستمهای مانیتورینگ شبکه را برای خود رقم بزنید.
شما میتوانید برای دریافت آخرین مقالات حوزه فناوری و مانیتورینگ به قسمت مقالات سایت سدیدآفرین مراجعه نمایید